سبک معماری باهاوس

تاریخ معماری جهان، از زمان های گذشته تا امروز، سبک های بسیاری به خود دیده است. سبک معماری باهاوس ، جزو پرطرفدارترین و تاثیرگذارترین سبک‌ها در تاریخ معماری محسوب می‌شود که در ابتدا به عنوان یک مدرسه هنری، با هدف ادغام هنر و صنعت ساخته شده بود، به عنوان یکی از مهم ترین سبک های معماری در جهان شناخته شد که دارای ویژگی های منحصر به فردی در دوران پس از جنگ جهانی اول بود. مدرسه باهاوس در عمر کوتاه خود توانست به یکی از ماندگارترین سبک های معماری تبدیل شود و آثار به یاد ماندنی از خود بر جای گذارد. چه چیز باعث محبوبیت این سبک در دوران پس از جنگ شد؟ با نگاهی به تاریخچه سبک باهاوس و بررسی ویژگی های این سبک، به این سوال در ادامه این مقاله پاسخ داده می‌شود.

تاریخچه سبک باهاوس

واژه باهاوس در زبان آلمانی به معنای خانه معماری می‌باشد. باهاوس در ابتدا یک مدرسه هنری و معماری در آلمان بوده که بعد از جنگ جهانی اول، از سال 1919 تا سال 1933 در زمینه آموزش معماری فعالیت می‌کرده است. مدرسه باوهاس در 3 شهر آلمان در دوره های زمانی مختلف فعالیت داشته است. این مدرسه اولین بار در شهر وایمار به مدت 6 سال به فعالیت پرداخت. بعد از آن در شهر دسائو به مدت 7 سال و در آخر در شهر برلین به مدت 1 سال فعالیت کرد. اولین بنیانگذار این مدرسه، معمار مطرح آلمانی والتر گروپیوس نام داشت. هدف از ساخت این مدرسه، ایجاد ارتباط بین هنرمندان و صنعتگران و ایجاد فضایی برای آموختن معماری به سبکی جدید و کارا بود. به اعتقاد وی باید بین هنرمندان و صنعتگران یکپارچگی ایجاد می‌شد تا بتوان تولید را سریع و راحت تر کرد.

جنبش باهاوس

به مرور زمان، آموزه هایی که در این مدرسه ارائه می‌شد، خود به یک جنبش هنری تبدیل شد. باور اساتید این مدارس به گونه ای بود که باید بتوان از هنر در کنار صنعت بهره برد و با ترکیب این دو در معماری ، نیاز های جامعه صنعتی را براورده کرد. در این مدارس به کارآموزان و شاگردان طراحی بر اساس نیاز و عدم استفاده از عناصر بی کاربرد و تزئینی را آموزش می‌دادند. المان های سبک کلاسیک در این مکتب جایی نداشت. در نتیجه درسی به عنوان تاریخ معماری در این مدرسه تدریس نمی شد. چراکه آثار هنرمندان گذشته اهمیت چندانی نداشته و طراحان و معماران باهاوس همه چیز را براساس نیاز های جامعه طراحی می‌کردند.

با پایان جنگ جهانی اول دوره ای جدید در اروپا آغاز شده بود. گروپیوس بر این باور بود که سبک معماری باهاوس می‌تواند شکاف بین هنرمندان و صنعتگران را از بین ببرد تا بتواند به نتیجه ای کارکردگرا و به دور از تجملات و تزئینات نزدیک شود. هدف این سبک از بین بردن تعصبات میان هنرمندان و صنعتگران بود که تا قبل از آن دوره میان اقشار جامعه وجود داشت. هم چنین ایجاد یک وحدت پایدار برای تلفیق این دو این در کنار یکدیگر.

ویژگی سبک باهاوس

با توجه به شرایطی که آلمان بعد از جنگ جهانی اول داشت، طراحان این سبک تمایل داشتند تا با استفاده از این سبک بتوانند شرایط بهتری برای جامعه فراهم کنند. مهم ترین ویژگی های سبک باهاوس ، کارکردگرایی ، ساده گرایی، ارزان بودن و قابلیت تولید انبوه می‌باشد. دور بودن از تجملاتی که کاربردی نداشته و صرفا جنبه تزئینی دارد نیز، در این سبک از اهمیت بالایی برخوردار است.

نماهای ساده و مینیمال، زیبایی منحصربه فرد خود را در این سبک به نمایش می‌گذارد. سقف های مسطح، استفاده از خطوط صاف، اشکال ساده و استفاده حداقلی از منحنی‌ها در ساختمان های این سبک غیر قابل چشم پوشی اند.

باهاوس و مدرنیته

شما می‌توانید المان های مدرن را به راحتی در این سبک مشاهده کنید. در واقع سرچشمه سبک مدرن را می توان در سبک باهاوس پیدا کرد.

بناهایی که به سبک معماری باهاوس ساخته شده بودند، ساده، بدون پیچیدگی، کنده کاری، انحنا و آرک بودند. می‌توان به این صورت بیان کرد که در سبک باهاوس سادگی و عملکردگرایی بیش از هر چیز به چشم می‌آید.

رنگ‌ها در این سبک

رنگ هایی که در این سبک استفاده می‌شود، بیش تر تداعی کننده فضای صنعتی است. استفاده از رنگ های سفید، سیاه، خاکستری در این سبک بیش از رنگ های دیگر است.

آثار برجای مانده از این سبک

از مهم ترین بناهای ساخته شده توسط معماران مدرسه باهاوس، می‌توان به عمارت سامرفیلد و برج تریبیون شیکاگو اشاره کرد. ساختمان مدرسه باهاوس در دسائو که توسط مدیر وقت آنجا طراحی شد نیز، یکی دیگر از آثار درخشان این سبک معماری محسوب می‌شود.

معماران معروف سبک باهاوس

والتر گروپیوس از مطرح ترین طراحان و معماران سبک باهاوس و هم چنین موسس مدارس باهاوس می‌باشد. از دیگر معماران برتر این سبک می‌توان به لودویگ میس فن در روهه اشاره کرد. نام او در لیست اولین معماران مدرن نیز می‌باشد. او هم چنین سومین مدیر مدرسه باهاوس نیز بوده است. از آثار مطرح این معمار می‌توان به ویلای توگندات در کشور چک اشاره کرد.

در این مقاله سعی داشتیم تاریخچه سبک معماری باهاوس را توضیح داده و ویژگی های این مکتب را شرح دهیم. با وجود اینکه مرکز هنری باهاوس عمر بلندی نداشت اما تاثیرات عمیقی که بر هنر داشت غیر قابل کتمان می‌باشد. همان طور که در بالا اشاره شد، سبک باهاوس با رویکرد و نگاهی که به طراحی داشت، در ایجاد سبک مدرن نقش پررنگی داشته است. تفکرات این سبک معماری برای همیشه در ذهن معماران مدرن، زنده خواهد ماند.